Asowie

Azowie lub Asowie (Æsir, aesir - wym. ['aiser] po islandzku - liczba pojedyncza Áss, żeńska forma Ásynja, żeńska liczba mnoga Ásynjur - Azyny bądź Asynje).

Główna dynastia bogów nordyckich - ród dobroczynnych bogów polityki i działań militarnych, którzy władają światem. Ich siedzibą był położony na szczycie jesionu Yggdrasil świat - Asgard. W porównaniu ze starszą dynastią Wanów, dynastia Azów jest o wiele bardziej zróżnicowana; Azowie toczyli z Wanami wojnę z powodu śmierci Gullveig, jednej z Wanów. Rozwiązano to pokojowo, Wanowie i Asowie zawarli pokój i sojusz, na znak którego wymienili jeńców wojennych (Njördhra za Mimira). Wanowie zostali zepchnięci do roli bóstw opiekuńczych, pokoju, płodności i żyzności.

Edda wymienia następujących bogów tej dynastii: Odyn, Thor, Baldr, Tyr, Bragi, Heimdall, Hodur, Widar, Wali, Wili, We, Ullr, Forseti.

Azyny to: Frigg, Saga, Eir, Gefjon, Fulla, Sjöfn, Löfn, War, Wör, Syn, Hlin, Snotra, Gna, i Bil.

Najważniejsi Asowie to:

Odyn- był współtwórcą świata - według nordyckich mitów, wraz ze swoimi braćmi Wilim i We wyrzeźbił świat z ciała pierwszego lodowego giganta, Ymira. Bracia zabili Ymira, zmęczeni rosnącą brutalnością jego i rzeszy olbrzymów, które spłodził. Następnie wrzucili jego ciało do pierwotnej otchłani Ginnungagap, i tak powstała Ziemia. Z kości olbrzyma utworzyli góry, z czaszki - niebo, z mózgu - chmury, z krwi - morze, rzeki i jeziora, z zębów - głazy, a z mniejszych kosteczek - karły, które miały odtąd zamieszkiwać ukryte i niedostępne miejsca Ziemi. Słońce i inne ciała niebieskie trzej bogowie stworzyli z iskry zabranej z królestwa ognia - Muspelheimu.

Atrybutami Odyna są kruk, wilk i włócznia, posiada dwa kruki - Hugin (Myśl) i Munin (Pamięć), które codziennie przynoszą mu informacje co się dzieje w dziewięciu światach i dwa wilki - Geri i Freki (Zachłanny i Srogi), które żywią się mięsem ze swego talerza w Valhalli. Odyn zasiada na tronie Hlidskjalf, z którego widać wszystko, co dzieje się w dziewięciu światach.

Włócznia Odyna - Gungnir, przynosiła zwycięstwo stronie, po której walczyła w bitwie.

Symbolem Odyna jest krzyż umieszczony w okręgu, znany jako krzyż celtycki.

odyn3.jpg

Thor (ze st. skand. Þórr - grom) - jeden z głównych bogów nordyckich z dynastii Asów, odpowiednik południowogermańskiego Donara. Bóstwo burzy i piorunów, bóg sił witalnych, bóg rolnictwa, jako sprowadzający deszcz odpowiedzialny za urodzaje, patronował także ognisku domowemu i małżeństwu. Syn Odyna i Jörd, małżonek Sif.

Thor był uznawany za boga bardziej przychylnego ludziom niż Odyn - jest równie gwałtowny, ale mniej tajemniczy. Przedstawiano go zwykle z długą, rudą brodą i młotem Mjöllnir w ręku - symbolem jego siły. Drzewem poświęconym Thorowi był dąb. Podróżował rydwanem zaprzężonym w kozły. Nie był tak przebiegły jak Odyn i zdarzało mu się wpaść w pułapkę (przykładem tego jest słynna przygoda Thora w gościnie u króla Utgardu, olbrzyma zwanego Lokim), ostatecznie jednak zawsze zwyciężał. W czasie Ragnaroku zabije on Węża Midgardu wielkiego Jormungandra, lecz zginie zatruty jego jadem. Od jego imienia pochodzi nazwa czwartku w języku norweskim, duńskim, szwedzkim, fińskim (torstai) i angielskim (Torsdag, Thursday = 'dzień Thora').

300px-Thor.jpg

Tyr (Týr) to jeden z głównych bogów nordyckich z dynastii Azów. Jego inne imiona to Tiu, Tiw, Ziu lub Tîwaz.

Tyr to bóg wojny, walki i siły, a także honoru, prawa, sprawiedliwości. Zwany był "jednorękim", gdyż stracił rękę podczas próby poskromienia wilka Fenrira. Bogowie, zdając sobie sprawę z zagrożenia, jakie stanowi ten potwór, poprosili krasnoludy o sporządzenie cienkiej i deliktnej sieci, do założenia której starali się podstępem nakłonić Fenrira. Wilk pozwolił sobie nałożyć sieć pod warunkiem, że jeden z bogów włoży dłoń do jego pyska. Gdy odkrył, że wpadł w pułapkę, odgryzł dłoń Tyra, ponieważ to właśnie on przyjął ryzykowny zakład.

Uważa się, że Tyr pierwotnie pełnił rolę bóstwa naczelnego, którą stracił później na rzecz Odyna. Jego kult nie był w późniejszym okresie silny, jego przejawami były jedynie modlitwy kierowane do niego przed bitwą. Uważano go za personifikację nieba lub za demona leśnego, który mści się na nieostrożnych intruzach. Gdy nadejdzie ragnarok, Tyr będzie walczył z Garmem, psem bogini Hel. W wyniku tej walki zabiją się obaj nawzajem.

Tyrowi jest poświęcona runa Tiwaz o kształcie przypominającym dzidę, którą zwyczajowo umieszczano na głowni miecza.

Od jego imienia pochodzi nazwa wtorku w języku duńskim, norweskim (Tirsdag), szwedzkim (Tisdag) i angielskim (Tuesday) = 'dzień Tyra'.

tyr.jpg

Baldur (Baldr, Balder) – w mitologii nordyckiej syn Odyna i Frigg, małżonek bogini Nanny; bóg dobra, piękna, światła dnia, czystości, sprawiedliwości i wiosny, nieprześcigniony w mądrości.

Baldur jest młodym bogiem złożonym w ofierze za odrodzenie się zbiorów i powrotu wiosny. Jest bogiem przyjaznym i kochanym – mimo to pada zabity gałęzią jemioły przez swego ślepego brata Hodura (Heda). W oswobodzeniu Baldura z mocy bogini śmierci Hel przeszkodził bogom Loki. Zostało przyrzeczone, że Baldur powróci do żywych, jeśli wszystko, co istnieje na świecie, zapłacze z powodu jego odejścia. Nie został wskrzeszony, ale wiele z podań mówi o jego zmartwychwstaniu, gdy świat odrodzi się po ragnarök.

baldur_pic.jpg

Höd (zwany też Hodur, Hedr, Hödr, Hoder, Höthur, Hedhr) - w mitologii nordyckiej władca ciemności, przedstawiany jako ślepy starzec uosabiający "ślepy los". Syn Odyna i Frigg, brat (bliźniak?) Baldura, którego zabił nieświadomie, za namową Lokiego, przy pomocy strzały z jemioły albo miecza. Czyn ten stał się zapowiedzią końca świata, a zabójca został zgładzony przez boga imieniem Wali. Hodur zabił także Hermoda.

Hodur był przeciwieństwem Baldura. Symbolizował, w opozycji do jasnego i pięknego Baldura, ciemność i brzydotę.

180px-Loki_and_Hod.jpg

Wali- syn Odyna i śmiertelnej księżniczki (wg innych źródeł gigantki) Rind. Jego przeznaczeniem było pomścić śmierć Baldura, zabitego przez ślepego Hodura na skutek intrygi zawiązanej przez Lokiego. Według mitu, Wali wyrósł w ciągu jednego dnia z dziecka na dorosłego mężczyznę, i niezwłocznie wyruszył, aby zabić Hodura. Bóg ten miał przeżyć Ragnarök i zbudować wraz z braćmi nowe królestwo bogów - Gimle.

Frigg - bogini nordycka z rodu Azów. Wg poematu Lokasenna córka starszego bóstwa Fjorgynn, wg innych źródeł olbrzymki Jord i Odyna, siostra lub macocha Thora. Frigg była małżonką Odyna, boginią małżeństwa, opiekunką rodziny i bóstwem deszczu. Wg mitów tkała ona wraz ze swymi służkami chmury w swym Morskim Dworze - Fensalier. Znała przeznaczenie, a jednak nie mogła go odwrócić - tak stało się w przypadku Baldura, gdy prosząc każde stworzenie o nieczynienie krzywdy swemu synowi zapomniała o jemiole. Frigg miała zapłakać dwa razy w historii świata: pierwszy raz - gdy zginął Baldur, drugi gdy nastanie koniec świata i zginie Odyn.

Wyobrażano ją jako kobietę spowitą w chmury, lecącą na miotle, co być może dało początek późniejszym wyobrażeniom o czarownicach.

Ze względu na podobieństwo imion, kompetencji i związki z Odynem, mylona była z Freją, której poświęcony był piątek (ang. Friday, niem. Freitag) - tradycyjny dzień zawierania małżeństw w państwach germańskich.

310px-FriggSpinning.jpg

Idun, Iduna, Ithun, Idunna, Idunn (staronord. Iðunn) - bogini wiosny w mitologii skandynawskiej, żona Bragiego, córka karła Svalda. Uosabiała porę roku pomiędzy marcem a wrześniem. Opiekowała się koszem ze złotymi jabłkami nieśmiertelności, który zawsze był pełny. Zapewniały one nieśmiertelność każdemu, kto je spożył. Idun podawała je tylko bogom na ucztach w Asgardzie.

idun5.jpg

Hlin - nordycka bogini opieki i pocieszenia z rodu Azów. Wg mitologii nordyckiej jedna z trzech służek Frigg (razem z Fullą i Gna). Jej zadaniem była opieka nad ludźmi i pocieszanie zasmuconych. Hlin wypatrywała ludzi pogrążonych w rozpaczy, sfruwała do nich i wycałowywała ich łzy do sucha.

Gna.gif
O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License